Wat bedoeld men met de sleutelervaring ‘Seriatie’?
De sleutelervaring Seriatie gaat een stap verder dan de sleutelervaring Classificatie.
Bij Classificatie zijn alle blauwe auto’s bij elkaar gezocht en bij Seriatie wordt er een verschil gemaakt tussen bijvoorbeeld lichtblauw en donkerblauw. Of zijn er stokken bij elkaar gezocht buiten en worden ze nu van groot naar klein gelegd.
Bij het serieren komen de peuters in aanraking met het volgende:
– Tegenstellingen
– Begrippen als groter dan, kleiner dan, etc.
– Patronen (bijv. 2 kleuren om-en-om, dit is voor een oudste peuter echt voldoende)
– Reeksen (bijv. in drie stappen van klein naar groot)
Ik verzamelde activiteiten en materiaal ideeën waarbij je met de peuters kunt oefenen met deze sleutelervaring. Sommige activiteiten doe je vast al met de peuters tijdens het dagelijkse
programma. Andere kun je doen tijdens het speelwerken of speelleren in de kleine – of grote groep.
Voor alle activiteiten geldt dat het belangrijk is om taal gebruiken zodat je de activiteit voor de peuters ‘ondertiteld’. Een oudere peuter zal zelf ook gaan benoemen wat het ziet, doet en ervaart.
Als activiteit tijdens het dagritme:
* Verjaardag vieren: Vier verjaardag met een taart in 3 lagen (bijv. piepschuim of hout versierd als taart) Laat de taart door de jarige op de juiste wijze op een tafeltje zetten voor jullie feest gaan vieren
* Zing liedjes met tegenstellingen: Wielen van de bus (de deuren gaan open en dicht, de lampen gaan aan en uit, etc.), Wat een mooie kring (en dan tegenstellingen gebruiken grote kring/kleine kring, hoge kring, lage kring)
* Blaas tijdens een verjaardagsfeest een ballon op. Blaas hem eerst klein. Laat de kinderen zeggen: groter, groter. Blaas hem steeds een beetje groter op.
* Label al het speelgoed en maak ook een onderverdeling tussen bijv. de grote auto’s en de kleine auto’s. Zorg dat dit goed op het label te zien is. Zo leren de peuters de auto’s op de juiste plek op te ruimen.
* Zet de fruitbekers of het fruit om en om. Bijvoorbeeld: banaan, appel, banaan, appel. Benoem dit.
Als activiteit tijdens het speelwerken:
* In de Bouwplaats:
– Bouw een toren: onder de grote blokken en bovenop de kleine blokken
– Maak een file met de auto’s: Grote auto’s voorop en kleine achteraan.
* In Ministad:
– Zorg voor een bak met doppen of ander sorteermateriaal (Credu heeft bijvoorbeeld leuke poppetjes, dieren, etc. om mee te sorteren)
– Zet ontwikkelmateriaal in de kast waarmee de peuters spelenderwijs kunnen oefen: spel met tegenstellingen, kleuren, verschillende groottes, etc.
* In de Ontdekhoek:
– Doe materiaal in de ontdekbak van verschillende groottes: schelpen, stenen, takken, etc.
– Leg in de bak verschillende bakjes, blikjes, etc. met deksels. Ze kunnen dan kijken welke deksel op welk bakje past. En ook hoeveel materiaal in het bakje kan en dat de deksel dan nog erop kan.
* In het Huis:
– Bakjes van voedingsmiddelen met deksels.
– Poppen in 2 verschillende groottes en kleding. Welke pop past welke kleding?
– Verkleedkleding maar ook kleding of schoenen van volwassene. Wat is te groot? Wat past?
– Hang een meetlat op in het Huis. Zo kunnen peuters elkaar meten. Wie is groter?
Als activiteit in de kleine groep:
* Je kunt met doppen spelen en dan met twee kleuren om en om leggen. Doe dit zelf en laat de peuters zien wat je hebt gedaan. Peuters die er aan toe zijn gaan ook proberen twee kleuren om en om te leggen.
* Je kunt eventueel kleine kaartjes maken met daarop een voorbeeld van een reeks. De peuters kunnen dan de juiste kleur dop op het kaartje leggen.
* Sorteer ook met andere materiaal met andere kenmerken: lange en korte takken/stokken, brede en smalle blokjes, grote en kleine knopen
* Speel met water en bakjes. Ze leren of een bakje vol of leeg is. Je kunt ook warm en koud water aanbieden.
Als activiteit in de grote groep:
* Zoek buiten takken en leg ze van groot naar klein
* Speel in de gymzaal met ballen. Zorg voor grote en kleine ballen. Berg ze ook in een andere bak op. Tijdens het opruimen moeten de peuters dan de ballen in de juiste bak doen.