Kaleidoscoop – Thema: Herfst

Dit thema is uitgewerkt volgens de methode Kaleidoscoop. Je vindt per sleutelervaring activiteiten rond het thema: Herfst.

Initiatief/Sociale relaties
– Herfstboom:
Maak samen met de peuters een groepswerk door alle kinderen herfstblaadjes te laten kleuren (bedenk diverse manieren om de blaadjes te kleuren: met wasco, potlood, waterverf, stempelen, etc.) en plak deze blaadjes op een stam met takken die je op een muur of raam plakt.
Download het herfstblaadje hieronder
– In het huis:
Leg in het huis voorwerpen die met de herfst te maken hebben: laarzen, paraplu, herfstblaadjes, bezem. De laatste twee kun je combineren met het liedje wat bij de sleutelervaring muziek staat!

blaadjes-herfst Download

Beweging
– Herfstblaadjes knippen:
Laat de peuters knippen in herfstblaadjes. Of laat ze er gaatjes in maken met perforators of met diverse vormen punches. Probeer even met welke blaadjes dit het makkelijkst kan.
– Kastanjes:
Leg wat kastanjes in een bak met een serveertang. Laat de peuters met de tang de kastanjes in een grote eiertray leggen.
– Egel:
Peuters kunnen met de schaar de stekels van de egel knippen. Daarna mogen ze ze op de egel plakken die je hier kunt downloaden. De egel vind je in een blog voor jufmaike.nl
Download hier de egel
– Blaadjes vegen:
Zorg voor kleine bezems en stoffer/blik. Laat de peuters de blaadjes die buiten op jullie speelplein liggen (op) vegen. Je kunt ook blaadjes door de hele gymzaal strooien en ze daar laten (op)vegen door de peuters.

Creatieve representatie
– Spinnen:
Laat de kinderen klei spinnetjes maken en deze op de kleikaart die je hier kunt downloaden
plakken. Hoeveel spinnen kunnen er in het web?
Download het spinnenweb hier
– Stempelen:
Met herfstblaadjes kun je ook stempelen. Laat de herfstblaadjes verven en druk ze op een stuk papier. Je kunt ook de geverfde herfstblaadjes laten drogen en die in jullie herfstboom (zie sleutelervaring sociale relaties/initiatief) hangen.
– Egel stempelen:
Print de egel uit die bij sleutelervaring beweging te vinden is en laat de stekels van de egel stempelen met een verf en een vork.
– Egel van klei:
Laat de peuters van zelfhardende klei het lijft van een egel maken en laat de stekels maken door er prikkers in te laten duwen. Neem kleine kraaltjes als oogjes.
– Paddestoel:
Laat de peuters met bijvoorbeeld kurken de stippen op de paddenstoel stempelen. Dit kan natuurlijk ook met hun vinger.
De paddestoel kun je ook gebruiken bij de sleutelervaringen hoeveelheid ( laat de peuters met stapeldopjes de stippen op de paddenstoel leggen. Je kunt dan samen de stippen tellen) of classificatie (print het blad uit in de kleuren van de stapeldopjes en laat de juiste kleur dopjes bij de juiste kleur paddenstoel zoeken)
Download hier de paddestoel

Seriatie
– Dennenappels:
Verzamel een grote hoeveelheid dennenappels in verschillende formaten. Leg de dennenappels van groot naar klein. Laat de kinderen deze begrippen benoemen. Welke dennenappel is groot? En welke is klein?
– Reeksen leggen:
Je kunt ook ander materiaal erbij gebruiken en dan om en om laten leggen. Eerst een dennenappel en dan een kastanje, etc. Benoem wat je ziet. Weten de peuters welke erna gelegd moet worden?

Ruimte
– Ontdekbak:
Leg de ontdekbak tijdens dit thema vol met herfstmateriaal. Eventueel kun je de bodem bedekken met maiskorrels. Leg er ook vergrootglazen bij zodat ze het materiaal kunnen onderzoeken. Als je lepeltjes en kleine bakjes toevoegt dan kunnen ze de maiskorrels en kleiner herfstmateriaal in en uit de bakjes halen.
– Spinnenwebben:
Ga samen naar buiten als er nog dauw op de spinnenwebben ligt. Nu zijn de spinnenwebben goed zichtbaar. Neem eventueel een stuk zwart papier mee om achter het spinnenweb te houden en deze goed te bekijken. Zit er ook een spin in het web? Hoe zit het web vast aan de takken van de struik?

Classificatie
– Blaadjes sorteren:
Droog herfstblaadjes eerst goed in een boek. Als ze droog zijn kun je ze lamineren. Zorg voor een grote verscheidenheid aan blaadjes; qua kleur en qua grootte. Deze blaadjes kun je nu meerdere jaren gaan gebruiken om mee te sorteren. Laat ze op kleur sorteren of sorteer de kleine en grote blaadjes. Je kunt ook laten sorteren met verschillend herfstmateriaal.
– Spinnen in het web:
Print het spinnenweb dat je bij de sleutelervaring Creatieve representatie vind in verschillende kleuren. Print de spinnen in de download in dezelfde kleuren. Nu kunnen de peuters de spinnen op het juiste spinnenweb gaan leggen.
Download hier de spinnen

Tijd
– Herfstwandeling:
Nu de verandering van het seizoen buiten goed te zien is, kun je samen met de peuters een herfstwandeling maken. Bekijk hoe er eerst blaadjes aan de bomen zaten en die nu eraf waaien.
– Trommelen:
Plak in de gymzaal met schilderstape een spinnenweb en laat alle peuters op de rand van het web zitten. Gebruik een trommel om een snel en langzaam ritme te laten horen. Laat zien aan de peuters dat je met het snelle ritme heel snel over het web loopt (je gaat het web maken) en met het langzame ritme heel langzaam over het web loopt (je gaat de vlieg pakken) Als je stopt met op de trommel slaan, moet iedereen aan de rand van het web gaan liggen: de spinnen gaan slapen. Herhaal de verschillende tempo’s verschillende keren. Eindig elke keer met het rust moment: het slapen.

Taal
– Versje:
Oefen met de peuters dit versje over een boom. Geef ze daarna in elke hand een blaadje en doe samen de boom na en hoe de boom zijn blaadjes verliest.

Ik ben een hele grote boom
En ik sta in het bos
En als het heel hard waait
Laat ik mijn blaadjes los

– Prentenboeken:
Kijk hier voor prentenboeken rond het thema herfst
Lijst van boeken

Hoeveelheid
– Knijpers tellen:
Download de egel die bij sleutelervaring ‘Beweging’ staat 5 (of 10 keer, afhankelijk van wat je peuters op je groep al kunnen tellen). Teken op de egel de stippen 1 tot en met 5 (net zoals op een dobbelsteen) en schrijf het cijfer erbij. Lamineer ze. Pak ook wasknijpers. Nu kun je samen met de peuters de stippen tellen op de egel en dezelfde hoeveelheid knijpers op de egel laten doen. Eventueel kun je eerst nog met een dobbelsteen gooien. De stippen van de dobbelsteen tellen en de egel erbij zoeken die evenveel stippen heeft. En dan de wasknijpers als egels op de rug laten doen.
– Kastanjes tellen:
Met een grote bak kastanjes kun je ook tellen. Leg een rij kastanjes neer en tel ze samen. Leg er eenzelfde rij kastanjes naast. En tel opnieuw. Een eierdoos kan ook handig zijn. Zo kunnen ze de doos vullen met kastanjes en dan tellen.
– Paddenstoelen:
Hier vind je een paddenstoel telspel. Ik maakte het spel voor de website van juf Maike.
Kijk op deze blog voor het paddenstoel telspel

Muziek
– Liedje:
Oefen het liedje ‘Het is herfst en het roze varken’en zing het met de peuters. Zorg voor een kleine bezem en wat blaadjes om zo steeds een andere peuter het varkentje te laten spelen. Als je in ‘Het Huis’ ook zorgt voor blaadjes en een bezem kunnen ze daar het liedje nadoen.
– Liedjes:
Kijk hier voor meer liedjes over de herfst
Liedjes over de herfst